Przedawnienie długu jest jedną z instytucji prawa, uregulowaną w różnych aktach normatywnych. W ramach niniejszego artykułu, przedstawiona zostanie charakterystyka przedawnienia należności na gruncie prawa cywilnego. Czym zatem jest dług? Dług – to powinność jakiegoś zachowania na rzecz innej osoby, obowiązek spełnienia pewnego świadczenia przez dłużnika na rzecz wierzyciela.
Kiedy przedawnia się dług?
Co do zasady termin przedawnienia roszczenia wynosi 6 lat oraz odpowiednio 3 lata dla roszczeń o świadczenia okresowe, a także związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, przy czym ustawodawca przewidział, że koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku, jeżeli termin ten nie jest krótszy niż 2 lata.
Powyższe oznacza tyle, że jeżeli przysługuje nam roszczenie, dla którego zastosowanie znajduje 6-letni termin przedawnienia, zaś roszczenie stało się wymagalne 25 marca 2021 r. (wymagalność – dzień po ostatnim dniu, kiedy należało spełnić roszczenie) to termin przedawnienia upłynie 25 marca 2027 r., jednakże wobec ustawowego przesunięcia zakończenia terminu przedawnienia okres ten zakończy się 31 grudnia 2027 r.
Jednocześnie należy mieć na względzie, iż przedawnienie długów może mieć różne okresy, w zależności od ich podstawy, przykładowo: roszczenia z tytułu umowy sprzedaży cechuje 2-letni termin przedawnienia, roszczenia z tytułu umowy o dzieło również 2-letni termin, ale od dnia oddania dzieła. Warto, zatem w każdym przypadku sprawdzać termin przedawnienia naszego roszczenia, który będzie różny w zależności od podstawy żądania.
Głównym celem wprowadzenia instytucji przedawnienia do porządku prawnego było ograniczenie okresu, w którym dłużnik zobligowany jest do spełnienia świadczenia. Upływ terminu przedawnienia ma taki skutek, iż po zakończeniu tego okresu dłużnik może skutecznie uchylić się od zaspokojenia ciążącego na nim zobowiązania, przy czym nie dzieje się to z mocy prawa, koniecznym jest podniesienie zarzutu przedawnienia, czyli zgłoszenia wierzycielowi, po upływie okresu przedawnienia, że roszczenie przedawniło się i nie jest się już zobowiązanym do jego spełnienia. Ta regulacja miała na celu wyeliminowanie dochodzenia długów sprzed kilkunastu czy kilkudziesięciu lat.
Nie można pominąć, iż bieg terminu przedawnienia należności może zostać przerwany lub zawieszony, co będzie skutkować tym, iż nie zakończy się w terminie wskazanym w ustawie. Zawieszenie terminu przedawnienia następuje np. co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu – przez czas trwania małżeństwa, po ustaniu przyczyny zawieszenia termin biegnie dalej. Z kolei przerwanie biegu terminu przedawnienia może nastąpić m.in. przez podjęcie czynności zmierzających bezpośrednio do dochodzenia roszczenia przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń. W tym zaś przypadku, po każdym okresie przerwy, termin przedawnienia biegnie na nowo.
Przedawnienie długu u komornika
Z zagadnieniem przerwania biegu przedawnienia łączy się kwestia przedawnienia długu u komornika, czyli sytuacji, w której celem dochodzenia roszczenia zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne. Bowiem na czas toczącego się postępowania egzekucyjnego przedawnienie ulega zawieszeniu, zaś po jego zakończeniu biegnie na nowo, gdyż zostało przerwane poprzez podjęcie czynności zmierzających bezpośrednio do dochodzenia roszczenia przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń. Można zatem stwierdzić, iż nie jest możliwym przedawnienie długu, gdy sprawa znajduje się u komornika
Jakie długi się nie przedawniają?
Przedawnienie długów dotyczy roszczeń o charakterze majątkowym, zatem należy odpowiedzieć na pytanie: Jakie długi się nie przedawniają? Będą to długi, u których podstaw spoczywa roszczenie o charakterze niemajątkowym. Nie może zatem być mowy o przedawnieniu m.in. roszczenia o przeprosiny w związku z naruszeniem dóbr osobistych, czy też roszczeń ze stosunków rodzinnych, ale nieodnoszących się do kwestii finansowych.
Gdzie sprawdzić, czy dług jest przedawniony?
Sprawdzenie czy dług się przedawnił, powinno polegać na ustaleniu podstawy roszczenia i długości okresu przedawnienia, dnia wymagalności roszczenia, a następnie kontroli tego, czy upłynął już termin przedawnienia danej należności.
Dodatkowo można zwrócić się z wnioskiem o udzielenie informacji z Rejestru Dłużników do Biura Informacji Gospodarczej (BIG), w której znajdują się informacje o zaległościach finansowych konsumentów i przedsiębiorców.
Przykładowo kancelaria Jedliński, Bierecki i Wspólnicy z siedzibami w Gdyni i Warszawie, posiada bogate doświadczenie w zakresie windykacji sądowniczej. W przypadku zainteresowania pomocą prawną zapraszamy do kontaktu.